KONUT FİNANSMANI SİSTEMİNE İLİŞKİN ÇEŞİTLİ
KANUNLARDA
DEĞİŞİKLİK YAPILMASI HAKKINDA KANUN
Kanun No: 5582
Kabul
Tarihi: 21.02.2007
MADDE
1 –
9/6/1932 tarihli ve 2004 sayılı İcra ve İflâs
Kanununun 45 inci maddesine birinci fıkrasından
sonra gelmek üzere aşağıdaki fıkra eklenmiştir.
"2499
sayılı Sermaye Piyasası Kanununun 38/A maddesinin
birinci fıkrasında tanımlanan konut finansmanından
kaynaklanan rehinle temin edilmiş alacaklar ile
Toplu Konut İdaresi Başkanlığının rehinle temin
edilmiş alacaklarının takibinde,
rehnin
paraya çevrilmesi yoluyla takip yapılabilir veya
haciz yoluna başvurulabilir."
MADDE 2
–
2004 sayılı Kanunun 128 inci maddesine ikinci
fıkrasından sonra gelmek üzere aşağıdaki fıkra
eklenmiştir.
"İcra
dairesi, 2499 sayılı Sermaye Piyasası Kanununun 38/A
maddesinin birinci fıkrasında tanımlanan konut
finansmanından kaynaklanan alacaklar ile Toplu Konut
İdaresi Başkanlığının rehinle temin edilmiş
alacaklarının takibinde, satışı istenen taşınmaz
için kıymet takdirini, aynı Kanunun 22
nci
maddesinin birinci fıkrasının (r) bendi uyarınca
yetki verilmiş kişi veya kurumlara yaptırır."
MADDE 3
–
2004 sayılı Kanunun 128/a maddesine birinci
fıkrasından sonra gelmek üzere aşağıdaki fıkra
eklenmiştir.
"2499
sayılı Sermaye Piyasası Kanununun 38/A maddesinin
birinci fıkrasında tanımlanan konut finansmanından
kaynaklanan alacaklar ile Toplu Konut İdaresi
Başkanlığının rehinle temin edilmiş alacaklarının
takibinde, birinci fıkra uyarınca yaptırılmasına
karar verilen bilirkişi incelemesi, aynı Kanunun 22
nci
maddesinin birinci fıkrasının (r) bendi uyarınca
yetki verilmiş kişi veya kurumlara yaptırılır."
MADDE 4
–
2004 sayılı Kanunun 134 üncü maddesine ikinci
fıkrasından sonra gelmek üzere aşağıdaki fıkra
eklenmiştir.
"2499
sayılı Sermaye Piyasası Kanununun 38/A maddesinin
birinci fıkrasında tanımlanan konut finansmanından
kaynaklanan alacaklar ile Toplu Konut İdaresi
Başkanlığının rehinle temin edilmiş alacaklarının
takibinde, ikinci fıkrada yer alan oran yüzde yirmi
olarak uygulanır."
MADDE 5
–
2004 sayılı Kanunun 149/a maddesine aşağıdaki fıkra
eklenmiştir.
"2499
sayılı Sermaye Piyasası Kanununun 38/A maddesinin
birinci fıkrasında tanımlanan konut finansmanından
kaynaklanan alacaklar ile Toplu Konut İdaresi
Başkanlığının rehinle temin edilmiş alacaklarının
takibinde, ikinci fıkrada yer alan oran yüzde otuz
olarak uygulanır. İstinaf talebinin reddi halinde,
teminat olarak alınan tutarın yarısı tazminat olarak
alacaklıya ödenir. Alacaklının satış talebinden
sonra takdir edilen ve kesinleşen kıymete göre,
merhunun
alacağı karşılamayacağı anlaşılırsa kalan tutar
teminatın geriye kalan kısmından karşılanır, varsa
teminatın kalan kısmı teminatı yatırana iade
edilir."
MADDE 6
–
2004 sayılı Kanuna aşağıdaki geçici madde
eklenmiştir.
"GEÇİCİ
MADDE 8 – Bu Kanunun 128 inci maddesinin üçüncü
fıkrası ile 128/a maddesinin ikinci fıkrasının
yürürlüğe girmesini izleyen üçüncü yılın sonuna
kadar 2499 sayılı Sermaye Piyasası Kanununun 38/A
maddesinin birinci fıkrasında tanımlanan konut
finansmanından kaynaklanan alacaklar ile Toplu Konut
İdaresi Başkanlığının rehinle temin edilmiş
alacaklarının takibinde, taşınmaz için kıymet
takdiri veya bilirkişi incelemesi, Sermaye Piyasası
Kanununun 22
nci
maddesinin birinci fıkrasının (r) bendi uyarınca
gayrimenkul değerleme faaliyeti konusunda yetki
verilmiş kişi veya kurumların yanı sıra diğer uzman
bilirkişiler marifetiyle de yapılabilir."
MADDE 7
–
28/7/1981 tarihli ve 2499 sayılı Sermaye Piyasası
Kanununun 3 üncü maddesine aşağıdaki bent
eklenmiştir.
"k)
İpotekli Sermaye Piyasası Aracı: İpotek teminatlı
menkul kıymetler, ipoteğe dayalı menkul kıymetler,
ipotek finansmanı kuruluşları tarafından ihraç
edilen hisse senedi dışındaki sermaye piyasası
araçları ve konut finansmanından kaynaklanan
alacaklara dayalı olarak veya bu alacakların
teminatı altında ihraç edilen diğer sermaye piyasası
araçlarıdır."
MADDE 8
–
2499 sayılı Kanunun 13/A maddesi madde başlığı ile
birlikte aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
"İpotek
teminatlı menkul kıymetler
MADDE
13/A – İpotek teminatlı menkul kıymetler,
ihraççıların genel yükümlülüğü niteliğinde olan ve
oluşturulan teminat havuzundaki varlıklar karşılık
gösterilerek ihraç edilen borçlanma senetleridir.
İpotek teminatlı menkul kıymetler bankalar ve bu
Kanunun 39/A maddesinde tanımlanan ipotek finansmanı
kuruluşları tarafından ihraç edilebilir.
İhraççılar, ipotek teminatlı menkul kıymetlerin
teminatı olan varlıkları, diğer varlıklarından ayrı
olarak, oluşturacakları teminat havuzu içerisinde
izlemekle yükümlüdür. Teminat havuzuna dahil edilen
varlıklara ilişkin kayıtların tutulmasına ilişkin
usûl ve esaslar Bankacılık Düzenleme ve Denetleme
Kurulunun uygun görüşü alınmak suretiyle Kurulca
belirlenir. Kurul, Bankacılık Düzenleme ve Denetleme
Kurulunun uygun görüşü alınmak suretiyle, teminat
havuzuna dahil edilen varlıklara ilişkin kayıtların
ihraççının yanı sıra ayrı bir kayıt kuruluşu
nezdinde
de tutulmasını zorunlu tutabilir.
Teminat
havuzu; yapı kullanma izni alınmış konut ve diğer
gayrimenkuller
üzerine ipotek tesis edilmek suretiyle teminat
altına alınmış alacaklar, ikame varlıklar ve
bunların riskten korunması amacıyla yapılan
sözleşmelerden oluşur. Bunlar dışında kalan varlık
ve alacaklar teminat havuzuna dahil edilemez.
Yapı
kullanma izni alınmış konutlar üzerine ipotek tesis
edilmek suretiyle teminat altına alınmış alacakların
ilgili konutun değerinin yüzde
yetmişbeşini,
yapı kullanma izni alınmış diğer
gayrimenkuller
üzerine ipotek tesis edilmek suretiyle teminat
altına alınmış alacakların ise ilgili gayrimenkulun
değerinin yüzde ellisini aşan kısmı, teminat
değerinin hesaplanmasında dikkate alınmaz. Teminat
havuzuna dahil edilecek yapı kullanma izni alınmış
konut ve diğer
gayrimenkuller
üzerine ipotek tesis edilmek suretiyle teminat
altına alınmış alacakların vadesi gelmiş tüm
ödemelerinin yapılmış olması şarttır.
İkame
varlıklar nakit, devlet iç borçlanma senetleri,
hazine kefaletiyle ihraç edilen menkul kıymetler,
Ekonomik İşbirliği ve Kalkınma Teşkilatına üye
ülkelerin merkezi yönetimleri ile merkez
bankalarınca
ya
da bunların kefaletiyle ihraç edilen menkul
kıymetler ile Kurulca uygun görülen benzer
nitelikteki varlıklardan oluşur.
Teminat
havuzundaki tüm varlıklar içerisinde yapı kullanma
izni alınmış diğer
gayrimenkuller
üzerine ipotek tesis edilmek suretiyle teminat
altına alınmış alacakların ve ikame varlıkların payı
ayrı
ayrı
yüzde
onbeşi
aşamaz.
İhraççılar, teminat havuzundaki varlıkların faiz,
kur, kredi ve benzeri risklerden korunması amacıyla
sözleşmeler yapabilir. Teminat havuzunda yer alan
varlıkların riskten korunması amacıyla yapılmış
sözleşmeler de teminat havuzuna dahildir.
İpotek
teminatlı menkul kıymetlerin itfasına kadar olan
süre boyunca;
a)
Teminat havuzundaki varlıkların nominal değerinin
ipotek teminatlı menkul kıymetlerin nominal değerine
eşit
ya
da fazla olması,
b)
Teminat havuzundaki varlıkların getirisinin en az
ipotek teminatlı menkul kıymetlerin getirisine eşit
ya
da fazla olması,
c)
Teminat havuzundaki varlıklardan elde edilen gelirin
tutar ve ödeme dönemleri bakımından ipotek teminatlı
menkul kıymet sahiplerine yapılan ödemeleri
karşılaması,
d)
Teminat havuzunda yer alan varlıkların net bugünkü
değerinin ipotek teminatlı menkul kıymetlerin net
bugünkü değerinden yüzde ikisi oranında fazla
olması,
zorunludur. Bu fıkranın uygulanmasına ilişkin usûl
ve esaslar Kurulca belirlenir.
İlave
menkul kıymet ihracı veya sekizinci fıkrada
belirtilen koşulların sağlanması amacıyla teminat
havuzuna yeni varlıklar dahil edilebilir. Makul bir
gerekçe olması durumunda, ihraççılar, teminat
sorumlusunun onayını alarak, teminat havuzuna dahil
edilmiş bir varlığı teminat havuzundan çıkartabilir
veya teminat havuzunda bulunmayan bir varlık ile
değiştirebilirler.
İhraççının Kurulun onayını almak suretiyle bir
teminat sorumlusu belirlemesi zorunludur. Teminat
sorumlusunun sahip olması gereken nitelikler Kurulca
belirlenir. Kurul, ipotek teminatlı menkul kıymet
sahiplerinin haklarının korunması amacıyla teminat
sorumlusunun değiştirilmesini istemeye veya teminat
sorumlusunu
re’sen
değiştirmeye yetkilidir.
Teminat
sorumlusu, bu madde kapsamında;
a)
Teminat havuzlarının oluşturulmasını ve teminat
havuzlarına dahil edilen varlıkların sahip olduğu
nitelikleri,
b)
Teminat havuzlarına dahil edilen varlıkların
mevcudiyetini koruduğunu ve bu varlıkların sahip
olduğu niteliklere ilişkin değişiklikleri,
c) Kurul
tarafından zorunlu tutulması halinde teminat
havuzuna dahil edilen varlıklara ilişkin kayıtların
ihraççının yanı sıra ayrı bir kayıt kuruluşu
nezdinde
de tutulmasını,
d)
Sekizinci fıkrada sayılan şartlara uygunluğu,
izlemek,
tespit ettiği hususlar hakkında, Kurulca
belirlenecek usûl ve esaslar çerçevesinde ihraççıya
ve Kurula bilgi vermekle yükümlüdür.
Teminat
sorumlusu ihraççıdan, kayıt kuruluşundan ve gerek
görülen durumlarda tapu sicil müdürlüklerinden
teminat havuzunda yer alan varlıklara ilişkin her
türlü bilgi ve belgeyi istemeye, ilgili kayıtları
incelemeye ve çalışanlardan bilgi almaya yetkilidir.
İhraççılar, kayıt kuruluşu ve tapu sicil
müdürlükleri teminat sorumlusunun talep ettiği bilgi
ve belgeleri vermekle yükümlüdür. Teminat sorumlusu,
talep ettiği bilgi ve belgelere ulaşılmasının
engellenmesi halinde, durumu derhal Kurula
bildirmekle yükümlüdür.
İpotek
teminatlı menkul kıymetler itfa edilinceye kadar,
teminat havuzlarında yer alan varlıklar, teminat
amacı dışında tasarruf edilemez,
rehnedilemez,
teminat gösterilemez, kamu alacaklarının tahsili
amacı da dahil olmak üzere haczedilemez ve iflâs
masasına dahil edilemez, ayrıca bunlar hakkında
ihtiyatî tedbir kararı verilemez.
Teminat
havuzunda yer alan varlıkların riskten korunması
amacıyla yapılacak olan sözleşmelerde, teminat
havuzu ve ipotek teminatlı menkul kıymetler tasfiye
edilinceye kadar, ihraççının iflâsı durumunda
sözleşmenin tek taraflı olarak feshedilemeyeceğine
ilişkin hüküm bulunması zorunludur.
İhraççının ipotek teminatlı menkul kıymetlerden
kaynaklanan yükümlülüklerini vadesinde yerine
getirememesi, yönetiminin kamu kurumlarına
devredilmesi, faaliyet izninin kaldırılması veya
iflâsı halinde teminat havuzundaki varlıklardan elde
edilen gelir öncelikle ipotek teminatlı menkul
kıymet sahiplerine ve teminat havuzunda yer alan
varlıkların riskten korunması amacıyla yapılmış olan
sözleşmelerin karşı taraflarına yapılacak ödemelerde
kullanılır. Bu durumda Kurul;
a)
Tedavüldeki ipotek teminatlı menkul kıymetlerin
erken itfa edilmesi, teminat havuzundaki varlıkların
nakde dönüştürülmesi ile bunlara ilişkin işlemleri
yürütecek bir idareci atanması veya teminat
havuzundaki varlıkların tedricî tasfiyesi ile
tedricî tasfiyeye ilişkin işlemlerin Yatırımcıları
Koruma Fonu tarafından yürütülmesi,
b)
Teminat havuzundaki varlıkların, ipotek teminatlı
menkul kıymetlerden kaynaklanan her türlü
yükümlülüğü üstlenecek ihraççı niteliğini haiz bir
başka kuruluşa devredilmesi,
c)
İpotek teminatlı menkul kıymetlerden kaynaklanan
yükümlülükleri üstlenmeksizin, teminat havuzundaki
varlıkların idaresi ve bu havuzdan elde edilen
gelirin ipotek teminatlı menkul kıymet sahiplerine
ödenmesi işlemlerini yürütecek bir idareci atanması,
hususlarında karar vermeye yetkilidir. Kurul,
atanacak idareciye veya Yatırımcıları Koruma Fonuna
bu fıkra kapsamındaki hizmetleri karşılığında
teminat havuzundaki varlıklardan ödeme yapılması
hususunda karar vermeye ve yapılacak ödemenin
hesaplanmasına ilişkin usûl ve esasları belirlemeye
yetkilidir.
İhraççının ipotek teminatlı menkul kıymetlerden
kaynaklanan ödeme yükümlülüğünü yerine getirememesi
ve teminat havuzlarına dahil edilen varlıkların
menkul kıymet sahiplerinin alacaklarını karşılamaya
yetmemesi halinde, alacağı teminat havuzundaki
varlıklarla karşılanmayan ipotek teminatlı menkul
kıymet sahipleri ihraççının diğer malvarlığına
başvurabilir.
İpotek
teminatlı menkul kıymetlerin ihracında 13 üncü
maddede belirtilen limitler uygulanmaz. İpotek
teminatlı menkul kıymet ihraç limiti, ihraç
şartları, teminat havuzundaki varlıkların riskten
korunması amacıyla yapılabilecek sözleşmeler ve bu
menkul kıymetlerin Kurul kaydına alınmasına ilişkin
usûl ve esaslar ile ipotek teminatlı menkul
kıymetlerle ilgili diğer hususlar Kurulca
belirlenir."
MADDE 9
–
2499 sayılı Kanuna 13/A maddesinden sonra gelmek
üzere aşağıdaki 13/B maddesi eklenmiştir.
"Varlık
teminatlı menkul kıymetler
MADDE
13/B – Varlık teminatlı menkul kıymetler;
ihraççıların genel yükümlülüğü niteliğinde olan,
alacaklar ve duran varlıkların teminatı altında
ihraç edilen borçlanma senetleridir. Varlık
teminatlı menkul kıymet ihraç edecek kuruluşlar,
ihraç limiti, ihraç şartları, teminat
gösterilebilecek alacak ve varlık türleri, teminat
gösterilebilecek varlıklara ilişkin sınırlamalar,
teminat gösterilen alacak ve varlıkların
değerlenmesi ve raporlanmasına ilişkin usûl ve
esaslar Kurulca belirlenir.
Teminat
gösterilen alacak ve varlıkların kayıtlarının
tutulmasına ilişkin usûl ve esaslar Bankacılık
Düzenleme ve Denetleme Kurulunun uygun görüşü
alınmak suretiyle Kurulca belirlenir.
Kurul
ihraççının bir teminat sorumlusu belirlemesini
zorunlu tutabilir. Teminat sorumlusu teminat
havuzlarına dahil edilen varlıkların mevcudiyetini
ve niteliklerini, teminat havuzlarının
oluşturulmasını ve varlıkların teminat havuzlarında
izlenmesini izlemek, tespit ettiği hususlar hakkında
Kurulca belirlenecek usûl ve esaslar çerçevesinde,
ihraççıya ve Kurula bilgi vermekle yükümlüdür.
Teminat
sorumlusu ihraççıdan, kayıt kuruluşundan ve gerek
görülen durumlarda tapu sicil müdürlüklerinden
teminat havuzunda yer alan varlıklara ilişkin her
türlü bilgi ve belgeyi istemeye, ilgili kayıtları
incelemeye ve çalışanlardan bilgi almaya yetkilidir.
İhraççılar, kayıt kuruluşu ve tapu sicil
müdürlükleri teminat sorumlusunun talep ettiği bilgi
ve belgeleri vermekle yükümlüdür. Teminat sorumlusu,
talep ettiği bilgi ve belgelere ulaşmasının
engellenmesi halinde, durumu derhal Kurula
bildirmekle yükümlüdür.
Varlık
teminatlı menkul kıymetler itfa edilinceye kadar
teminat havuzlarında yer alan varlıklar, teminat
amacı dışında tasarruf edilemez,
rehnedilemez,
teminat gösterilemez, kamu alacaklarının tahsili
amacı da dahil olmak üzere haczedilemez ve iflâs
masasına dahil edilemez, ayrıca bunlar hakkında
ihtiyatî tedbir kararı verilemez.
Kurul,
Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurulunun uygun
görüşü alınmak suretiyle teminat havuzuna dahil
edilen varlıklara ilişkin kayıtların ihraççının yanı
sıra ayrı bir kayıt kuruluşu
nezdinde
de tutulmasını zorunlu tutabilir.
Teminat
sorumlusunun sahip olması gereken nitelikler Kurulca
belirlenir. Kurul, varlık teminatlı menkul kıymet
sahiplerinin haklarının korunması amacıyla teminat
sorumlusunun değiştirilmesini istemeye veya teminat
sorumlusunu
re'sen
değiştirmeye yetkilidir."
MADDE 10
–
2499 sayılı Kanunun 22
nci
maddesinin birinci fıkrasının (r) bendi aşağıdaki
şekilde değiştirilmiştir.
"r)
Gayrimenkullerin
değerlemesini yapabilecek değerleme kurumlarından
sermaye piyasasında değerleme faaliyetinde
bulunacaklara ilişkin şartları belirlemek ve bu
şartlara uyan değerleme kurumlarını listeler halinde
ilan etmek; bu Kanunun 38/A maddesinin birinci
fıkrasında tanımlanan konut finansmanından
kaynaklanan alacakların takibinde ve 38/A maddesinin
dördüncü fıkrası çerçevesinde yapılacak
değerlemelerde, ilgili taşınmaz için değerleme
yapacak kişi ve kurumlara ilişkin şartları
belirlemek ve bu şartlara uyan kişi ve kurumları
listeler halinde ilan etmek,"
MADDE 11
–
2499 sayılı Kanunun 28 inci maddesinin (b) fıkrasına
ikinci paragrafından sonra gelmek üzere aşağıdaki
paragraf eklenmiştir.
"İpotek
teminatlı menkul kıymetler teminat havuzunun, varlık
teminatlı menkul kıymetler teminat havuzunun, konut
finansmanı fonunun, varlık finansmanı fonunun ve
yatırım fonunun üçer aylık dönemlerin son işgününde,
net varlık değerlerinin
yüzbinde
beşini aşmamak üzere hesaplanacak kayda alma ücreti,
izleyen on işgünü içerisinde Özel Hesaba yatırılır.
Bu paragrafta belirtilen oranı aşmamak kaydıyla
kayda alma ücretinin oranı Bakanlar Kurulunca
belirlenir."
MADDE 12
–
2499 sayılı Kanunun 38 inci maddesinden sonra gelmek
üzere aşağıdaki 38/A, 38/B ve 38/C maddeleri
eklenmiştir.
"Konut
finansmanı
MADDE
38/A – Konut finansmanı, konut edinmeleri amacıyla
tüketicilere kredi kullandırılması, konutların
finansal
kiralama yoluyla tüketicilere kiralanması, sahip
oldukları konutların teminatı altında tüketicilere
kredi kullandırılmasıdır. Bu kapsamdaki kredilerin
yeniden finansmanı amacıyla kullandırılan krediler
de konut finansmanı kapsamındadır.
Konut
finansmanı kuruluşları konut finansmanı amacıyla
doğrudan tüketiciye kredi kullandıran
ya
da
finansal
kiralama yapan bankalar ile Bankacılık Düzenleme ve
Denetleme Kurumu tarafından konut finansmanı
faaliyetinde bulunması uygun görülen
finansal
kiralama şirketleri ve finansman şirketleridir.
Hazine
Müsteşarlığı konut finansmanına ilişkin sigorta
sözleşmeleri ile ilgili usûl ve esasları Türkiye
Sigorta ve Reasürans Şirketleri Birliği'nin, Sanayi
ve Ticaret Bakanlığı ise konut finansmanı
kapsamındaki kredilerin yeniden finansmanına ilişkin
usûl ve esasları Türkiye Bankalar Birliğinin
görüşlerini alarak belirlemeye yetkilidir.
Kurul,
ihraç edilecek ipotekli sermaye piyasası araçlarının
dayanağı veya teminatı olan kredi ve
finansal
kiralama alacakları için, kredi açılması veya
finansal
kiralama sözleşmesi yapılması, bu alacakların konut
finansman fonu portföyüne alınması
ya
da ipotek teminatlı menkul kıymetlere dayanak
oluşturan teminat havuzuna dahil edilmesi veya fon
portföyüne alınan
ya
da teminat havuzuna dahil edilen alacakların yeniden
değerlenmesi aşamalarında, konut değerlemesinin
gayrimenkul değerleme faaliyeti konusunda yetki
verilmiş kişi veya kurumlar tarafından yapılmış
olmasını zorunlu tutmaya yetkilidir.
Konut
finansmanı fonu
MADDE
38/B – Konut finansmanı fonu, ihraç edilen ipoteğe
dayalı menkul kıymetler karşılığında toplanan
paralarla, ipoteğe dayalı menkul kıymet sahipleri
hesabına inançlı mülkiyet esaslarına göre
oluşturulan malvarlığıdır.
Fon
kurucuları, fon portföyünde yer alan kredilerin ve
bunlarla bağlantılı işlemlerin ödemelerine aracılık
edenler, fon kurma limiti, portföyün riskten
korunması veya kredi değerliliğinin artırılması
amacıyla yapılan sözleşmeler dahil fon portföyüne
alınabilecek varlık türleri, portföy sınırlamaları
ile ipoteğe dayalı menkul kıymetlerin ihraç ve Kurul
kaydına alınmasına ilişkin usûl ve esaslar Kurulca
belirlenir. Kurucular, ihraç edilen ipoteğe dayalı
menkul kıymetlere yönelik garanti verebilirler.
Fonun
tüzel kişiliği yoktur, ancak malvarlığı kurucunun
mal varlığından ayrıdır. Fon malvarlığı, ihraç
edilen ipoteğe dayalı menkul kıymetler itfa
edilinceye kadar, başka bir amaçla tasarruf
edilemez,
rehnedilemez,
teminat gösterilemez, kamu alacaklarının tahsili
amacı da dahil olmak üzere haczedilemez, ihtiyatî
tedbir kararı verilemez ve iflâs masasına dahil
edilemez.
Fon
kurulu, ihraç edilen ipoteğe dayalı menkul
kıymetlerin sahiplerinin haklarını koruyacak şekilde
fonu temsil eder ve yönetir. Fon portföyüne alınan
varlıkların kayıtlarının doğruluğundan ve bu
varlıkların korunması ve saklanmasından fon kurulu
sorumludur. Fon kuruluna ilişkin şartlar ile fon
varlıklarının yönetimine ilişkin usûl ve esaslar
Kurulca belirlenir.
Kurucu,
fon kurulu ve ihraç edilen ipoteğe dayalı menkul
kıymetlerin sahipleri arasındaki ilişkilere bu
Kanunda ve ilgili mevzuatta hüküm bulunmayan
hallerde Borçlar Kanununun vekâlet akdi hükümleri
uygulanır.
Kurul,
fon portföyündeki varlıklara ilişkin kayıtların ayrı
bir kayıt kuruluşu
nezdinde
de tutulmasını zorunlu tutabilir.
İpotekle
teminat altına alınmış bir kredi veya konusu
gayrimenkul olan bir
finansal
kiralama sözleşmesinden kaynaklanan alacakların fon
portföyüne alınması halinde, kredi veya alacağın
fona devredildiği hususu ilgili
gayrimenkulün
tapu sicilinde beyanlar hanesine kaydedilir. Kurul,
ipotekle teminat altına alınmış bir kredi veya
konusu gayrimenkul olan bir
finansal
kiralama sözleşmesinden kaynaklanan alacakların fon
portföyüne alınması halinde, ipoteğin veya
mülkiyetin; fon hesabına, kurucu adına tapuya tescil
ettirilmesini zorunlu tutabilir.
Fon
içtüzüğü, ipoteğe dayalı menkul kıymetlerin
sahipleri, kurucu ve fon kurulu arasında, fon
portföyünün inançlı mülkiyet esaslarına göre
saklanmasını ve vekâlet akdi hükümlerine göre
yönetimini konu alan
iltihakî
bir sözleşmedir.
Fon
içtüzüğü ve Kurulca belirlenecek diğer belgelerle
birlikte, fon kuruluşuna izin verilmesi ve ihraç
edilecek ipoteğe dayalı menkul kıymetlerin kayda
alınması talebiyle Kurula başvurulması zorunludur.
Fon
portföyü farklı sınıflara ayrılarak bu sınıflar
üzerine farklı haklar içeren ipoteğe dayalı menkul
kıymetler ihraç edilebilir. Farklı ipoteğe dayalı
menkul kıymet ihraçları ile ihraç edilen ipoteğe
dayalı menkul kıymetlerin sahiplerine verdiği
haklara ilişkin esasların fon içtüzüğünde
belirlenmesi şarttır.
Kurul,
portföydeki varlıkların değerleme esaslarına, fonun
faaliyet ve yönetim ilkelerine, birleşmesine, sona
ermesine ve tasfiyesine, fon içtüzüğü, fon yönetim
sözleşmesi ve saklama sözleşmesinin kapsamına,
değiştirilmesine, tescil ve ilanına ilişkin usûl ve
esasları belirlemeye yetkilidir.
Kurucu
veya fonun geri ödeme güçlüğüne düşmesi halinde
Kurul, fonun yönetim ve temsilinin Yatırımcıları
Koruma Fonu veya atanacak diğer bir fon kurulu
tarafından yürütülmesine veya fonun başka bir
kurucuya devredilmesine karar verebilir. Bu durumda,
kurucunun garanti vermiş olması halinde, ihraç
edilen sermaye piyasası araçlarının geri
ödemelerinin fon malvarlığından karşılanamayan
kısmının tam ve zamanında yapılmasına ilişkin
yükümlülüğü devam eder. Kurul, atanacak fon kuruluna
veya Yatırımcıları Koruma Fonuna bu fıkra
kapsamındaki hizmetleri karşılığında fon
malvarlığından ödeme yapılması hususunda karar
vermeye ve yapılacak ödemenin hesaplanmasına ilişkin
usûl ve esasları belirlemeye yetkilidir.
Fon
kurucusunun iflâsı veya tasfiyesi veya fon kurulu
üyelerinin iflâsı halinde Kurul, gerekli tedbirleri
almaya yetkilidir.
Varlık
finansmanı fonu
MADDE
38/C – Varlık finansmanı fonu, ihraç edilen varlığa
dayalı menkul kıymetler karşılığında toplanan
paralarla, varlığa dayalı menkul kıymet sahipleri
hesabına inançlı mülkiyet esaslarına göre
oluşturulan malvarlığıdır. Varlık finansmanı fonu
portföylerine alınabilecek varlıklar Kurulca
belirlenir.
Bu
Kanunun 38/B maddesinin birinci fıkra hükmü
dışındaki diğer fıkra hükümleri, varlık finansmanı
fonları için de uygulanır."
MADDE 13
–
2499 sayılı Kanunun 39 uncu maddesi aşağıdaki
şekilde değiştirilmiştir.
"MADDE
39 – Diğer sermaye piyasası kurumları; kuruluş ve
faaliyet esasları Kurulca belirlenen, sermaye
piyasası araçlarının takas ve saklanması,
derecelendirilmesi, ihraççıların ve sermaye piyasası
kurumlarının denetlenmesi ile uğraşan kuruluşlar,
yatırım danışmanlığı, portföy yönetimi gibi sermaye
piyasası faaliyetlerini yerine getiren şirketler,
varlık yönetim şirketleri, ipotek finansmanı
kuruluşları, konut finansmanı fonları, varlık
finansmanı fonları, risk sermayesi yatırım fonları,
risk sermayesi yatırım ortaklıkları, vadeli işlemler
aracılık şirketleri, sermaye piyasasında faaliyette
bulunacak gayrimenkul değerleme kurumları ve portföy
saklama şirketleridir."
MADDE 14
–
2499 sayılı Kanunun 39 uncu maddesinden sonra gelmek
üzere aşağıdaki 39/A maddesi eklenmiştir.
"İpotek
finansmanı kuruluşları
MADDE
39/A – İpotek finansmanı kuruluşları, münhasıran
konut finansmanından kaynaklanan alacakların
devralınması, devredilmesi, devralınan alacaklardan
oluşan varlıkların yönetimi ve alacakların teminat
olarak alınması suretiyle kaynak temini amacıyla
kurulan, sermaye piyasası kurumu niteliğini haiz
anonim ortaklıklardır. İpotek finansmanı kuruluşları
faaliyetlerinin gerektirdiği risk yönetimi amaçlı
işlemleri yürütebilirler.
İpotek
finansmanı kuruluşlarının nakden ve her türlü
muvazaadan
âri
olarak ödenmiş sermayeleri 5411 sayılı Bankacılık
Kanununda kalkınma ve yatırım bankaları için
öngörülen tutardan az olamaz. Kurucularının ve
sermayelerinin veya oy haklarının doğrudan veya
dolaylı olarak yüzde on veya daha fazlasını teşkil
eden paylar ile bu oranın altında olsa dahi yönetim
kurullarına üye belirleme imtiyazı veren payların
sahiplerinin 5411 sayılı Bankacılık Kanununda banka
kurucu ortakları için aranan şartları taşımaları
zorunludur.
Konut
finansmanından kaynaklanan alacakların ve diğer
varlıkların teminat gösterilmesi suretiyle ipotek
finansmanı kuruluşlarından kaynak temin edilmesi
halinde, teminat gösterilen varlıklar, başka bir
amaçla tasarruf edilemez,
rehnedilemez,
teminat gösterilemez, kamu alacaklarının tahsili
amacı da dahil olmak üzere üçüncü şahıslar
tarafından haczedilemez, ihtiyatî tedbir kararı
verilemez ve iflâs masasına dahil edilemez. Kurul,
Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurulunun uygun
görüşünü almak suretiyle, teminat gösterilen
varlıklara ilişkin kayıtların ayrı bir kayıt
kuruluşu
nezdinde
de tutulmasını zorunlu tutabilir.
İpotek
finansmanı kuruluşlarının kuruluşuna, faaliyet ilke
ve esaslarına, faaliyetler itibarıyla izin
esaslarına, tâbi olacakları yükümlülüklere ilişkin
hususlar, Bankacılık Düzenleme ve Denetleme
Kurulunun uygun görüşünü almak suretiyle, Kurul
tarafından belirlenir. İpotek finansmanı
kuruluşlarının kuruluş ve faaliyet izni almak üzere
Kurula başvurması şarttır. Bankacılık Düzenleme ve
Denetleme Kurumunun gözetim ve denetimine tâbi olan
bir kuruluşun iştirak etmesi öngörülen ipotek
finansmanı kuruluşları için kuruluş izni alınmak
üzere Kurula başvurulması halinde, kuruluş izni
verilebilmesi için Bankacılık Düzenleme ve Denetleme
Kurulunun uygun görüşünün alınması zorunludur."
MADDE 15
–
2499 sayılı Kanuna 40/C maddesinden sonra gelmek
üzere aşağıdaki 40/D maddesi eklenmiştir.
"Türkiye
Değerleme Uzmanları Birliği
MADDE
40/D – Gayrimenkul değerleme uzmanlığı lisansına
sahip olanlar, tüzel kişiliği haiz kamu kurumu
niteliğinde bir meslek kuruluşu olan Türkiye
Değerleme Uzmanları Birliğine üye olmak için
başvurmak zorundadırlar. Lisans sahibi, lisans
almaya hak kazandığının kendisine tebliğinden
itibaren üç ay içinde gerekli başvuruyu yapmakla
yükümlüdür. Anılan yükümlülüğe uymayan kimselerin
lisansı Kurulca iptal edilir.
Türkiye
Değerleme Uzmanları Birliği, gayrimenkul piyasasının
ve gayrimenkul değerleme faaliyetlerinin gelişmesini
sağlamak üzere araştırmalar yapmak, eğitim ve
sertifika vermek, Birlik üyelerinin dayanışma ve
mesleğin gerektirdiği özen ve disiplin içerisinde
çalışmalarına yönelik meslek kurallarını ve
değerleme standartlarını oluşturmak, haksız rekabeti
önlemek amacıyla gerekli tedbirleri almak, kendisine
mevzuatla verilen veya Kurulca belirlenen konularda
düzenlemeler yapmak, yürütmek, denetlemek, Birlik
Statüsünde öngörülen disiplin cezalarını vermek,
ilgili konularda üyeleri
temsilen
ilgili kuruluşlarla işbirliği yapmak, mesleki
gelişmeleri, idari ve yasal düzenlemeleri izleyerek
bu konuda üyeleri aydınlatmakla görevli ve
yetkilidir.
Birlik,
bölgesel ve ülke genelinde gayrimenkul değerleri
konusunda istatistikler oluşturur ve yayınlar. Konut
finansmanı kapsamında yapılan değerlemelere ilişkin
bilgilerin, Birlik tarafından belirlenecek usûl ve
esaslara göre Birliğe iletilmesi zorunludur.
Birlik,
alacağı kararlarda ve yapacağı düzenlemelerde, bu
Kanuna, Kurul yönetmelik, tebliğ ve kararlarına ve
ilgili diğer mevzuata uymakla yükümlüdür.
Üyeler,
Birlik Statüsüne ve Birlikçe alınacak kararlara
uymak zorundadırlar.
Birlik,
40/C maddesindeki hükümlere tâbidir."
MADDE 16
–
2499 sayılı Kanunun 46/A maddesinin birinci
fıkrasından sonra gelmek üzere aşağıdaki fıkra
eklenmiştir.
"Kurul,
46
ncı
maddenin birinci fıkrasının (h) bendi uyarınca
tedricî tasfiyesine karar verilmesi halinde ipotek
finansmanı kuruluşunun tedricî tasfiyesinin Fon
tarafından yürütülmesine, ayrıca ihraççının
yükümlülüklerini vadesinde yerine getirememesi,
yükümlülüklerinin toplam değerinin varlıklarının
toplam değerini aşması, yönetiminin kamu kurumlarına
devredilmesi, faaliyet izninin kaldırılması veya
iflâsı halinde ipotek teminatlı menkul kıymetler ve
varlık teminatlı menkul kıymetlerin teminatı olan
varlıklardan oluşan teminat havuzları ile
kurucusunun veya konut finansmanı fonu veya varlık
finansmanı fonunun geri ödeme güçlüğüne düşmesi
halinde konut finansmanı fonu ve varlık finansmanı
fonu malvarlıklarının tedricî tasfiyesinin veya
idaresinin Fon tarafından yürütülmesine karar
verebilir. Bu fıkra uyarınca Fon tarafından
yapılacak tedricî tasfiye ve idareye ilişkin
harcamalarda Fon gelirlerinden hangilerinin
kullanılabileceği Kurul tarafından belirlenir."
MADDE 17
–
2499 sayılı Kanuna 46/B maddesinden sonra gelmek
üzere aşağıdaki 46/C maddesi eklenmiştir.
" İpotek
finansmanı kuruluşlarının tedricî tasfiyesi
MADDE
46/C – Bu Kanunun 46
ncı
maddesinin birinci fıkrasının (h) bendi uyarınca
yetkileri kaldırılan ipotek finansmanı
kuruluşlarının tedricî tasfiyelerine Kurulca karar
verilebilir. Bu kurumların tasfiye işlemleri
Yatırımcıları Koruma Fonu tarafından yürütülür.
Tedricî
tasfiyenin amacı, ipotek finansmanı kuruluşlarının
mal varlığını işin niteliğine göre aynen veya nakde
çevirmek suretiyle elde edilen bedeli tahsis ederek
tasfiye etmektir. Tedricî tasfiye karar ve
işlemlerinde 6762 sayılı Türk Ticaret Kanunu, 2004
sayılı İcra ve İflâs Kanunu ve diğer mevzuatın
tasfiye ile ilgili hükümleri uygulanmaz. İpotek
finansmanı kuruluşlarının tedricî tasfiyelerinin
uygulama usûl ve esasları Kurulca belirlenir.
Tedricî
tasfiye kararı verildikten sonra, ipotek finansmanı
kuruluşunun yasal organlarının görev ve yetkileri,
tasfiye sonuçlanıncaya kadar Yatırımcıları Koruma
Fonu tarafından yerine getirilir. Ancak, 46
ncı
maddenin birinci fıkrasının (h) bendi hükmü
saklıdır.
Hakkında
tedricî tasfiye kararı verilen ipotek finansmanı
kuruluşunun ödemeleri durur ve konut finansmanı
fonları, varlık finansmanı fonları malvarlıkları ile
varlık teminatlı menkul kıymetler ve ipotek
teminatlı menkul kıymetler teminat havuzları hariç
tüm mal varlığı üzerinde, bu karar tarihi itibarıyla
sadece Fon tarafından tasarruf edilebilir. Fon,
ipotek finansmanı kuruluşunun aktif ve pasifini
tespit eder. İpotek finansmanı kuruluşunun, tasfiye
kapsamında yer alan yükümlülüklerinden, nakit
borçları, tedricî tasfiye kararının verildiği
tarihteki anapara ve işlemiş faizleri toplamı
üzerinden hesaplanır. İpotek finansmanı kuruluşunun
tedricî tasfiye kararının verilmesinden sonra vadesi
gelen menkul kıymetlerinden doğan hak ve borçları
da, vadeleri itibarıyla belirlenir. İpotek
finansmanı kuruluşunun, vadeli borçlarına vadeden,
diğer borçlarına ise tedricî tasfiye tarihinden
itibaren 3095 sayılı Kanunî Faiz ve Temerrüt Faizine
İlişkin Kanunun 2
nci
maddesinin üçüncü fıkrasında öngörülen kanunî
temerrüt faizi yürütülür. Mevzuat uyarınca ipotek
finansmanı kuruluşu tarafından verilmiş teminatlar
da, aktifin hesabında dikkate alınır.
Fon,
ipotek finansmanı kuruluşunun tasfiye kapsamında yer
alan gerçek hak sahiplerini ve alacak tutarlarını,
Kuruldaki kayıtlar, ipotek finansmanı kuruluşunun
kayıtları, bu kuruluşun ilgili olduğu diğer resmi ve
özel kurumların kayıtları ile güvenilir bulunan
diğer bilgi ve belgelere dayanarak tespit eder. İcra
ve İflâs Kanununun 278, 279 ve 280 inci maddelerinde
yazılı hallerin varlığı halinde, Fon tarafından
iptal davası açılabilir.
İpotek
finansmanı kuruluşunun malvarlığı, tasfiyenin amacı
kapsamında yer alan hak sahiplerinin alacağının
ödenmesinde kullanılır. Ancak, tasfiye bakiyesi bu
alacakların tamamının karşılanmasına yetmezse,
ödemeler
garameten
yapılır. Bu alacaklar tamamen karşılandıktan sonra
artan kısımdan, öncelikle kamu alacakları ve
kalandan Fonun yaptığı tasfiye giderleri nedeniyle
doğan alacağı ödenir. Bakiye, diğer alacaklılara
tahsis edilir. İpotek finansmanı kuruluşunun
aktifleri, tasfiyenin amacı kapsamındaki hak
sahiplerinin alacaklarını, Fondan yapılan ödemeleri
ve tasfiye giderlerini karşılamaya yetmezse, Fon,
Kurulun uygun görüşüyle ipotek finansmanı
kuruluşunun iflâsını isteyebilir."
MADDE 18
–
2499 sayılı Kanunun 47
nci
maddesinin birinci fıkrasının (A) bendinin (5)
numaralı alt bendi ile (C) bendi aşağıdaki şekilde
değiştirilmiştir.
"5.
Sermaye piyasası kurumlarına, bu Kanunun 13/A ve
13/B maddeleri kapsamındaki teminat sorumlularına ve
38/B ve 38/C maddeleri kapsamındaki fon kuruluna;
sermaye piyasası faaliyetleri sebebiyle veya
emanetçi sıfatıyla veya idare etmek için veya
teminat olarak veyahut her ne nam altında olursa
olsun,
kayden
veya
fiziken
tevdi veya teslim edilen sermaye piyasası araçları,
nakit ve diğer her türlü kıymeti kendisinin veya
başkasının menfaatine satan veya
rehneden
veya her ne şekilde olursa olsun kullanan, gizleyen
yahut inkâr eyleyen veyahut bu amaca ulaşmak
ya
da bu fiillerini gizlemek için bilgisayar ortamında
tutulanlar dahil kayıtları tahvil ve tağyir eden
ilgili gerçek kişilerle tüzel kişilerin
yetkilileri,"
"C) Bu
Kanunun 6
ncı
maddesinin ikinci fıkrasına, 7, 9, 10, 10/A, 11, 12
nci
maddelerine, 13 üncü maddesinin beşinci fıkrasına,
13/A maddesinin ikinci, üçüncü, dördüncü, beşinci,
altıncı, sekizinci, dokuzuncu, onuncu,
onbirinci,
onikinci,
onüçüncü,
ondördüncü
ve
onbeşinci
fıkralarına, 13/B maddesinin üçüncü, dördüncü ve
beşinci fıkralarına, 14 üncü maddesinin üçüncü
fıkrasına, 15 inci maddesinin birinci, ikinci,
üçüncü, dördüncü ve beşinci fıkralarına, 16, 16/A
maddelerine, 25 inci maddesinin (a) bendine, 28 inci
maddesinin (b) bendine, 34 üncü maddesine, 38 inci
maddesine, 38/A maddesine, 38/B maddesinin üçüncü,
dördüncü, yedinci, dokuzuncu, onuncu ve
onikinci
fıkralarına, 38/C maddesi kapsamında 38/B maddesinin
üçüncü, dördüncü, yedinci, dokuzuncu, onuncu ve
onikinci
fıkralarına, 39/A maddesine, 40/B ve 40/D
maddelerine, 45 inci maddesine, 46
ncı
maddesinin ikinci ve beşinci fıkralarına, 46/A, 46/B
ve 46/C maddelerine aykırı hareket edenler
binikiyüzelli
gün adlî para cezası ile cezalandırılırlar."
MADDE 19
–
2499 sayılı Kanunun 47/A maddesine dördüncü
fıkrasından sonra gelmek üzere aşağıdaki fıkra
eklenmiştir.
"Kanunun
40/D maddesinin beşinci fıkrasındaki yükümlülüğe
uymayan üyelere, Türkiye Değerleme Uzmanları Birliği
Yönetim Kurulunca bin
YTL'den
beşbin
YTL'ye
kadar para cezası verilir. Birlik, verdiği cezaları
ilgiliye tebliğ eder ve tahsil ve gelir kaydı için
Yatırımcıları Koruma Fonuna bildirir."
MADDE 20
–
2499 sayılı Kanuna aşağıdaki geçici maddeler
eklenmiştir.
"GEÇİCİ
MADDE 10 – Türkiye Değerleme Uzmanları Birliği
Statüsü bu Kanunun yürürlüğe girdiği tarihten
itibaren azami iki yıl içinde yürürlüğe konulur.
Gayrimenkul değerleme uzmanlığı lisansına sahip
olanlar, bu süre içerisinde Türkiye Değerleme
Uzmanları Birliğine üye olmak için Kurula
başvurmakla yükümlüdürler.
Bu
üyelik başvuruları Kurul tarafından sonuçlandırılır.
Kurul, Birlik Statüsünün yürürlüğe girmesini izleyen
bir ay içinde Birlik üyelerini ilk genel kurul
toplantısına çağırır. İlk genel kurula ait
masraflar, Birlik organları oluştuktan sonra Kurula
geri ödenmek üzere Kurul tarafından karşılanır.
GEÇİCİ
MADDE 11 – Bu maddenin yürürlüğe girmesinden önce
düzenlenmiş bulunan ve bu Kanunun 38/A maddesinin
birinci fıkrasında yer alan konut finansmanı
tanımına uyan kredi ve
finansal
kiralama sözleşmelerinin tarafı olan tüketiciler, bu
maddenin yürürlüğe girmesini takiben üç ay
içerisinde, sözleşmenin yapılmış bulunduğu konut
finansmanı kuruluşuna başvuruda bulunarak, sözleşme
konusu işlemin, bu Kanunun 38/A maddesinde yer alan
konut finansmanı tanımı kapsamı dışında
değerlendirilmesi talebinde bulunabilirler. Süresi
içinde talepte bulunmayan tüketicilerin, bu maddenin
yürürlüğe girmesinden önce düzenlenmiş bulunan
sözleşmeleri, bu Kanunun 38/A maddesinin birinci
fıkrası kapsamında kabul edilir. Bu maddenin
yürürlüğe girmesinden önce 4077 sayılı Tüketicinin
Korunması Hakkında Kanuna göre akdedilen
sözleşmelerde, her halükârda borcun vadesinden önce
ödenmesi durumunda 4077 sayılı Tüketicinin Korunması
Hakkında Kanunun 10 uncu maddesinin dördüncü fıkrası
hükümleri uygulanır.
GEÇİCİ
MADDE 12 -
Finansal
kiralama şirketleri ve finansman şirketleri, bu
Kanunun 38/A maddesinin yürürlüğe girdiği tarihten
itibaren altı ay içerisinde konut finansmanı
faaliyetinde bulunamaz."
MADDE 21
–
23/2/1995 tarihli ve 4077 sayılı Tüketicinin
Korunması Hakkında Kanunun 3 üncü maddesine
aşağıdaki bent eklenmiştir.
"r)
Konut finansmanı kuruluşu: 2499 sayılı Sermaye
Piyasası Kanununun 38/A maddesinin ikinci fıkrasında
belirtilen kuruluşları,"
MADDE 22
–
4077 sayılı Kanunun 4 üncü maddesinin üçüncü fıkrası
aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
"İmalatçı-üretici, satıcı, bayi, acente, ithalatçı
ve 10 uncu maddenin beşinci fıkrasına veya 10/B
maddesinin dokuzuncu fıkrasına göre kredi veren,
ayıplı maldan ve tüketicinin bu maddede yer alan
seçimlik haklarından dolayı
müteselsilen
sorumludur. 10/B maddesinin dokuzuncu fıkrasına göre
kredi veren konut finansmanı kuruluşunun sorumluluğu
teslim tarihinden itibaren 1 yıl süre ve
kullandırdığı kredi miktarı ile sınırlıdır. Konut
finansmanı kuruluşları tarafından 10/B maddesinin
dokuzuncu fıkrasına göre verilen kredilerin
devrolması
halinde dahi, kredi veren konut finansmanı
kuruluşunun sorumluluğu devam eder. Krediyi devralan
kuruluş bu madde kapsamında sorumlu olmaz. Ayıplı
malın neden olduğu zarardan dolayı birden fazla
kimse sorumlu olduğu takdirde bunlar
müteselsilen
sorumludurlar. Satılan malın ayıplı olduğunun
bilinmemesi bu sorumluluğu ortadan kaldırmaz."
MADDE 23
–
4077 sayılı Kanunun 7
nci
maddesinin üçüncü fıkrası aşağıdaki şekilde
değiştirilmiştir.
"İlan ve
taahhüt edilen mal veya hizmetin teslimatının veya
ifasının hiç
ya
da gereği gibi yapılmaması durumunda, satıcı,
sağlayıcı, bayi, acente, imalatçı-üretici, ithalatçı
ve 10 uncu maddenin beşinci fıkrasına göre kredi
veren
müteselsilen
sorumludur. İlan ve taahhüt edilen konutun
teslimatının hiç, gereği gibi
ya
da zamanında yapılmaması durumunda, 10/B maddesinin
dokuzuncu fıkrasına göre kredi veren konut
finansmanı kuruluşu, satıcı, sağlayıcı, bayi,
acente, imalatçı-üretici, ithalatçı ile birlikte,
kullandırdığı kredi miktarı kadar
müteselsilen
sorumludur. Konut finansmanı kuruluşları tarafından
10/B maddesinin dokuzuncu fıkrasına göre verilen
kredilerin
devrolması
halinde dahi, kredi veren konut finansmanı
kuruluşunun sorumluluğu devam eder. Krediyi devralan
kuruluş bu madde kapsamında sorumlu olmaz."
MADDE 24
–
4077 sayılı Kanuna 10/A maddesinden sonra gelmek
üzere aşağıdaki 10/B maddesi eklenmiştir.
"Konut
Finansmanı Sözleşmeleri
MADDE
10/B – Konut finansmanı kuruluşları tüketicilere
sözleşme öncesinde kredi veya
finansal
kiralama işlemleri ile ilgili genel bilgiler vermek
ve tüketiciye teklif ettikleri kredi veya
finansal
kiralama sözleşmesinin koşullarını içeren Sözleşme
Öncesi Bilgi Formu vermek zorundadır. Tüketici
teklifi kabul edip etmemekte serbesttir.
Konut
finansmanı kuruluşları tarafından verilecek genel
bilgilerin kapsamı ve Sözleşme Öncesi Bilgi Formunun
standartları ilgili birliklerin görüşü alınmak
suretiyle Bakanlık tarafından belirlenir. Sözleşme
Öncesi Bilgi Formunun tüketiciye verilmesini takip
eden bir iş günü
geçmeden
imzalanan sözleşme geçersizdir.
Konut
finansmanı sözleşmelerinin yazılı olarak yapılması
ve bu sözleşmenin bir nüshasının tüketiciye
verilmesi zorunludur. Taraflar arasında akdedilen
sözleşmede öngörülen şartlar, sözleşme süresi
içerisinde tüketici aleyhine değiştirilemez.
Borçlunun temerrüde düşmesi halinde konut finansmanı
kuruluşu borçluya temerrüt tarihinden itibaren beş
iş günü içerisinde iadeli taahhütlü posta yoluyla
bildirimde bulunmakla yükümlüdür.
Konut
finansmanı kuruluşu, geri ödemelerin yapılmaması
halinde kalan borcun tümünün ifasını talep etme
hakkını saklı tutmuşsa, bu hak ancak tüketicinin
birbirini izleyen en az iki ödemede temerrüde
düşmesi halinde kullanılabilir. Konut finansmanı
kuruluşunun bu hakkını kullanabilmesi için en az bir
ay süre vererek
muacceliyet
uyarısında bulunması gerekir.
Finansal
kiralama işlemlerinde, tüketicinin
muacceliyet
uyarısında verilen sürenin sona ermesini takiben,
konut finansmanı kuruluşu kalan borcun tamamını ifa
etme hakkını kullanmak üzere
finansal
kiralama sözleşmesini feshettiği takdirde, konutu
derhal satışa çıkarmakla yükümlüdür. Konut
finansmanı kuruluşu satış öncesinde konut için 2499
sayılı Sermaye Piyasası Kanununun 22
nci
maddesinin birinci fıkrasının (r) bendi uyarınca
yetki verilmiş kişi veya kurumlara kıymet takdiri
yaptırtır. Takdir edilen kıymet, satıştan en az on
iş günü önce tüketiciye bildirilir. Konut finansmanı
kuruluşu takdir edilen kıymeti dikkate alarak
basiretli bir tacir gibi davranmak suretiyle konutun
satışını gerçekleştirir. Tüketici, konut finansmanı
kuruluşunun zararının konutun satışından elde edilen
bedeli aşan kısmından sorumludur. Konutun satışından
elde edilen bedelin kalan borcu aşması halinde aşan
kısım tüketiciye ödenir. Konut finansmanına yönelik
finansal
kiralama işlemlerinde 3226 sayılı
Finansal
Kiralama Kanununun 7, 25 ve 31 inci maddeleri
uygulanmaz.
Konutun
satışının gerçekleştirilmesi ve elde edilen bedelin
kalan borcu aşan kısmının tüketiciye ödenmesini
takiben tüketici veya
zilyedliğin
devredilmiş olması halinde
zilyedliği
elinde bulunduran üçüncü şahıslar konutu tahliye
etme yükümlülüğü altındadır. Konutun tahliye
edilmemesi halinde konut sahibi 2004 sayılı İcra ve
İflâs Kanununun 26
ncı
ve 27
nci
maddeleri uyarınca tüketici veya
zilyedliğin
devredilmiş olması halinde
zilyedliği
elinde bulunduran üçüncü şahıslar aleyhine icra
yoluna başvurabilir.
Kullanılan finansmanın teminatı olarak şahsi teminat
verildiği hallerde, konut finansmanı kuruluşu asıl
borçluya ve diğer teminatlara başvurmadan, kefilden
borcun ifasını isteyemez.
2499
sayılı Sermaye Piyasası Kanununun 38/A maddesinin
birinci fıkrasında tanımlı konut finansmanından
kaynaklanan işlemlerde kredi veren konut finansmanı
kuruluşu, krediyi belirli bir konutun satın alınması
ya
da belirli bir satıcı ile yapılacak satış sözleşmesi
şartı ile vermesi durumunda, konutun hiç
ya
da zamanında teslim edilmemesi halinde kredi veren
satıcı ile birlikte, tüketiciye karşı, kullandırılan
kredi miktarı kadar
müteselsilen
sorumlu olur. Konut finansmanı kuruluşları
tarafından verilen kredilerin ipotek finansmanı
kuruluşlarına, konut finansmanı fonlarına veya
ipotek teminatlı menkul kıymet teminat havuzlarına
devrolması
halinde dahi, kredi veren konut finansmanı
kuruluşunun sorumluluğu devam eder. Krediyi devralan
kuruluş bu madde kapsamında sorumlu olmaz.
Konut
finansmanı kuruluşunun ödemeleri bir kıymetli evraka
bağlaması
ya
da kıymetli evrak kabul etmek suretiyle teminat
altına alması yasaktır. Bu yasağa rağmen tüketiciden
bir kıymetli evrak alınacak olursa, tüketici bu
kıymetli evrakı konut finansmanı kuruluşundan geri
isteme hakkına sahiptir. Ayrıca, konut finansmanı
kuruluşu kıymetli evrakın başkasına devri sebebiyle
tüketicinin uğradığı zararı tazmin etmekle
yükümlüdür.
Kredilerde geri ödeme tutarlarının,
finansal
kiralama işlemlerinde ise kira bedellerinin
anaparayı aşan kısmı bu madde kapsamında faiz olarak
kabul edilir.
Sözleşmede belirtilmek suretiyle konut finansmanına
yönelik kredilerde ve
finansal
kiralama işlemlerinde faiz oranı sabit, değişken
veya aynı kredi için her iki yöntem esas alınmak
suretiyle belirlenebilir. Oranın sabit olarak
belirlenmesi halinde sözleşmede başlangıçta
belirlenen oran her iki tarafın ortak rızası dışında
değiştirilemez. Oranın değişken olarak belirlenmesi
halinde ise, başlangıçta sözleşmede belirlenen oran,
dönemsel geri ödeme tutarı yine başlangıçta
sözleşmede belirlenecek olan azami dönemsel geri
ödeme tutarını aşmamak koşuluyla ve yine sözleşmede
belirlenecek yurt içinde veya yurt dışında genel
kabul görmüş ve yaygın olarak kullanılan bir endeks
baz alınarak değiştirilebilir. Oranların değişken
olarak belirlenmesi halinde bu yöntemin muhtemel
etkileri konusunda tüketicilerin bilgilendirilmesi
şarttır. Bu amaçlarla kullanılabilecek referans
faizler ve endeksler Türkiye Cumhuriyet Merkez
Bankası, tüketicilerin bilgilendirilme yöntemlerine
ilişkin usûl ve esaslar ise Bakanlık tarafından
belirlenir.
Tüketici, konut finansmanı kuruluşuna borçlandığı
toplam miktarı önceden ödeyebileceği gibi aynı
zamanda bir
ya
da birden çok ödemeyi vadesinden önce yapabilir. Her
iki durumda da konut finansmanı kuruluşu, vadesinden
önce ödenen taksitler için gerekli faiz indirimini
yapmakla yükümlüdür. Ödenen miktara göre gerekli
faiz indiriminin ve kredinin tüketiciye yıllık
maliyet oranının hesaplanmasında Bakanlık tarafından
çıkartılan ilgili yönetmelik hükümleri uygulanır.
Faiz
oranının sabit olarak belirlenmesi halinde,
sözleşmede yer verilmek suretiyle, bir
ya
da birden fazla ödemenin vadesinden önce yapılması
durumunda konut finansmanı kuruluşu tarafından
tüketiciden erken ödeme ücreti talep edilebilir.
Erken ödeme ücreti gerekli faiz indirimi yapılarak
hesaplanan ve tüketici tarafından konut finansmanı
kuruluşuna erken ödenen tutarın yüzde ikisini
geçemez.
Oranların değişken olarak belirlenmesi halinde
tüketiciden erken ödeme ücreti talep edilemez.
Konut
finansmanı sözleşmelerinde asgari olarak aşağıdaki
unsurlara yer verilmesi zorunludur:
a) Konut
kredisi sözleşmeleri için kredi tutarı,
finansal
kiralama sözleşmeleri için toplam kira bedeli,
b) Kredi
sözleşmeleri için üzerine ipotek tesis edilen
konuta,
finansal
kiralama sözleşmeleri için
finansal
kiralamaya konu olan konuta ilişkin bilgiler,
c)
Yıllık faiz oranı ve yıllık maliyet oranı (değişken
faizli sözleşmelerde yıllık faiz oranı ve yıllık
maliyet oranı başlangıç ve azami faiz oranı için
ayrı
ayrı
hesaplanır),
d)
Toplam borç tutarının anapara, faiz ve diğer
giderler itibarıyla dağılımı (değişken faizli
sözleşmelerde başlangıç faiz oranı veya kira bedeli
ve azami faiz oranı veya kira bedeli esas alınarak
hesaplanacak toplam borç tutarları),
e)
Değişken faizli sözleşmelerde baz alınan endeks ve
faiz oranındaki veya kira bedellerindeki değişmenin
hesaplanma yöntemi,
f) İlk
yıl için dönemsel olarak, kalan yıllar için yıllık
olarak hazırlanan, ödenen anapara, ödenen faiz,
diğer giderler, kalan anapara, ilgili dönemler için
geri ödeme veya kira bedellerinin yer aldığı ödeme
planı (Değişken faizli sözleşmelerde, başlangıç ve
azami faiz oranları kullanılarak iki ayrı ödeme
planı oluşturulur.),
g) Geri
ödeme veya kira ödeme sayısı, ödeme tarihleri,
belirlenen ödeme tarihinin resmi tatile gelmesi
durumunda ödemelerin ne zaman yapılacağı, ilk ve son
ödeme tarihleri,
h)
İstenecek teminatlar,
i)
Ödemelerde temerrüde düşülmesi halinde, kredi
sözleşmeleri için akdi faiz oranının (değişken
faizli sözleşmelerde cari faiz oranının) yüzde otuz
fazlasını
geçmemek
üzere gecikme faizi oranı,
finansal
kiralama sözleşmeleri için uygulanacak gecikme faiz
oranı,
j)
Borçlunun temerrüde düşmesinin hukuki sonuçları,
k) Kredi
geri ödemelerinin veya kira ödemelerinin vadesinden
önce yapılmasına ilişkin şartlar ve sabit faizli
sözleşmelerde erken ödeme ücreti öngörülmekte ise
hesaplanmasına ilişkin esaslar,
l)
Kredinin veya kira bedellerinin yabancı para birimi
cinsinden belirlenmesi durumunda, kira ve geri ödeme
tutarları ile toplam borç tutarının hesaplanmasında,
hangi tarihteki kurun dikkate alınacağına ilişkin
şartlar,
m)
Sözleşmeye konu olan konutta kıymet takdiri
yapılmasını gerektirebilecek haller ve kıymet
takdirinin kimler tarafından yapılabileceği,
n) Varsa
sözleşmeye konu olan konuta ilişkin sigorta
bilgileri.
Tüketiciye gönderilecek dönemsel ödeme dekontlarında
ödemelerin
onbeşinci
fıkranın (d) bendinde yer aldığı şekliyle dağılımına
ve kalan borç miktarına yer verilir.
Bu
maddenin uygulanmasında, konut yapı
kooperatiflerinin gerçek kişi ortakları tüketici
kabul edilir."
MADDE 25
–
4077 sayılı Kanunun 25 inci maddesinin ikinci
fıkrasında yer alan "10/A maddesinde," ibaresinden
sonra gelmek üzere "10/B maddesinde," ibaresi
eklenmiştir.
MADDE 26
–
10/6/1985 tarihli ve 3226 sayılı
Finansal
Kiralama Kanununun 15 inci maddesine aşağıdaki
fıkralar eklenmiştir.
"Ancak,
tüketicilerin konut edinmesine veya yatırımlara
finansman sağlayan
finansal
kiralama işlemlerinde kiracı, kiracılık sıfatını
ve/veya sözleşmeden doğan hak ve/veya
yükümlülüklerini, kiralayandan yazılı izin alınması
kaydıyla devredebilir. İş bu devir nedeniyle
finansal
kiralama sözleşmesinde yapılan kiracı değişikliği,
bu Kanunun 8 inci maddesi çerçevesinde tescil edilir
veya şerh olunur.
Konut
finansmanı kapsamında yapılan
finansal
kiralama işlemlerinde kiracı, kiralayana bilgi
vermek, diğer
finansal
kiralama işlemlerinde ise sözleşmede hüküm bulunmak
kaydıyla
finansal
kiralama konusu malın zilyetliğini bir başkasına
devredebilir."
MADDE 27
–
2/3/1984 tarihli ve 2985 sayılı Toplu Konut Kanununa
aşağıdaki ek madde eklenmiştir.
"EK
MADDE 10 – Toplu Konut İdaresi Başkanlığının konut
satışından kaynaklanan ipotekli veya ipoteksiz
alacakları, ipotek finansmanı kuruluşları tarafından
devralınabilir ve devredilebilir."
MADDE 28
–
31/12/1960 tarihli ve 193 sayılı Kanunun 75 inci
maddesinin ikinci fıkrasının (1) ve (5) numaralı
bentleri aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
"1. Her
nevi hisse senetlerinin kâr payları (kurucu hisse
senetleri ve diğer intifa hisse senetlerine verilen
kâr payları ve pay sahiplerine hazırlık dönemi için
faiz olarak veya başka adlarla yapılan her türlü
ödemeler ile Sermaye Piyasası Kanununa göre kurulan
yatırım fonları katılma belgelerine ödenen kâr
payları ile konut finansmanı fonlarını
temsilen
ihraç edilen ipoteğe dayalı menkul kıymetlere ve
varlık finansmanı fonlarını
temsilen
ihraç edilen varlığa dayalı menkul kıymetlere ödenen
faiz, kâr payı veya benzeri gelirler dahil.);"
"5. Her
nevi tahvil (ipotek finansmanı kuruluşları ve konut
finansmanı kuruluşları tarafından ihraç edilen
ipoteğe dayalı menkul kıymetler hariç ipotekli
sermaye piyasası araçları, varlık teminatlı menkul
kıymetler dahil) ve Hazine bonosu faizleri ile Toplu
Konut İdaresi, Kamu Ortaklığı İdaresi ve
Özelleştirme İdaresince çıkarılan menkul
kıymetlerden sağlanan gelirler (Döviz cinsinden
yahut dövize, altına veya başka bir değere endeksli
menkul kıymetlerin itfası sırasında oluşan değer
artışları irat sayılmaz.);"
MADDE 29
–
193 sayılı Kanunun 94 üncü maddesinin birinci
fıkrasının (7) numaralı bendinin (e) alt bendinden
sonra gelmek üzere aşağıdaki alt bent eklenmiş ve
mevcut (f) alt bendi (g) alt bendi olarak teselsül
ettirilmiştir.
"f)
İpotek finansmanı kuruluşları ve konut finansmanı
kuruluşları tarafından ihraç edilen ipotekli sermaye
piyasası araçlarından elde edilen kâr payı ve faiz
gelirlerinden,"
MADDE 30
–
13/7/1956 tarihli ve 6802 sayılı Gider Vergileri
Kanununun 29 uncu maddesinin (i) ve (u) bendi
aşağıdaki şekilde değiştirilmiş ve maddeye aşağıdaki
bent eklenmiştir.
"i)
Emeklilik sözleşmeleri, hayat sigortaları (hayat
sigortalarında ferdi kaza, hastalık sonucu maluliyet
ve tehlikeli hastalıklar teminatlarının da ek
teminat olarak verildiği sözleşmeler dahil) ve
sağlık sigortaları ile ihracata ait nakliyat
sigortalarında ve 2499 sayılı Sermaye Piyasası
Kanununun 38/A maddesinin birinci fıkrasında
tanımlanan konut finansmanı kapsamında yapılan
sigortalarda sözleşme ve poliçe üzerinden alınan
paralar"
"u)
Bankalar, sigorta şirketleri, emeklilik şirketleri
ve ipotek finansmanı kuruluşlarının kuruluşlarında
veya sermayelerini artırdıkları sırada çıkardıkları
hisse senetlerinin itibarî değerlerinin üzerinde
elden çıkarılması sonucu kendi lehlerine kalan
paralar,"
"y)
İpotek finansmanı kuruluşlarının, konut finansmanı
kuruluşlarının ve konut finansmanı fonlarının, 2499
sayılı Sermaye Piyasası Kanununun 38/A maddesinin
birinci fıkrasında tanımlanan konut finansmanı
kapsamında yaptıkları tüm işlemler dolayısıyla lehe
alınan paralar."
MADDE 31
–
2/7/1964 tarihli ve 492 sayılı Harçlar Kanununun 59
uncu maddesinin birinci fıkrasına aşağıdaki bentler
eklenmiştir.
"o)
Konut finansmanı kuruluşları ve ipotek finansmanı
kuruluşları tarafından 2499 sayılı Sermaye Piyasası
Kanununun 38/A maddesinde tanımlanan konut
finansmanı kapsamında tesis olunacak ipotek
işlemleri,
p) 2499
sayılı Sermaye Piyasası Kanununun 38/A maddesinde
tanımlanan konut finansmanı amacıyla yapılacak
finansal
kiralamalarda kiralanan konutların kiracıya devri,
r) Toplu
Konut İdaresi Başkanlığı tarafından konut satışları
nedeniyle tesis olunacak ipotek işlemleri."
MADDE 32
–
A) 492 sayılı Kanuna bağlı (1) sayılı tarifenin "(A)
Mahkeme Harçları" başlıklı bölümünün "III- Karar ve
ilam harcı" başlıklı fıkrasının "1. Nispi harç"
başlıklı bendinin, (e) alt bendinden sonra gelmek
üzere aşağıdaki alt bent eklenmiştir.
"f)
Konusu belli bir değerle ilgili bulunan davalarda ve
2499 sayılı Sermaye Piyasası Kanununun 38/A
maddesinin birinci fıkrasında tanımlanan konut
finansmanından kaynaklanan alacaklar ile Toplu Konut
İdaresi Başkanlığının rehinle temin edilmiş
alacaklarının takibinde, ihalenin feshi talepleri
ile ilgili olarak esas hakkında karar verilmesi
halinde hüküm altına alınan anlaşmazlık konusu değer
üzerinden
Binde 54
Bakanlar
Kurulu, dava çeşitleri itibarıyla birlikte veya ayrı
ayrı
olmak üzere bu alt bentte yazılı nispeti binde 10'a
kadar indirmeye veya Kanunda yazılı nispete kadar
çıkarmaya yetkilidir."
B) 492
sayılı Kanuna bağlı (1) sayılı tarifenin "(B) İcra
ve iflâs harçları" bölümünün "I-İcra harçları"
başlıklı fıkrasının "3. Değeri belli olan icra
takiplerinde tahsil harcı, değer üzerinden:"
başlıklı bendinin sonuna aşağıdaki alt bent
eklenmiştir.
"h) 2499
sayılı Sermaye Piyasası Kanununun 38/A maddesinin
birinci fıkrasında tanımlanan konut finansmanından
kaynaklanan alacaklar ile Toplu Konut İdaresi
Başkanlığının rehinle temin edilmiş alacaklarının
takibinde, bu
bentte
belirtilen tahsil harçları dörtte biri oranında
uygulanır."
MADDE 33
–
492 sayılı Kanuna bağlı (8) sayılı tarifenin "XI.
Finansal
faaliyet harçları" bölümünün (10) numaralı fıkrası
yürürlükten kaldırılmıştır.
MADDE 34
–
1/7/1964 tarihli ve 488 sayılı Damga Vergisi
Kanununa bağlı (2) sayılı tablonun "IV-Ticari ve
medeni işlerle ilgili kağıtlar" başlıklı bölümüne
aşağıdaki (36) numaralı fıkra, "V-Kurumlarla ilgili
kağıtlar" başlıklı bölümüne ise aşağıdaki (23) ve
(24) numaralı fıkralar eklenmiştir.
"36.
Sermaye piyasası araçlarının ihracına ilişkin olarak
düzenlenen makbuz ve kağıtlar, konut finansmanı
kuruluşlarının konut finansmanı işlemleri ve bu
kuruluşların ipotekli sermaye piyasası araçları,
varlık teminatlı menkul kıymetler ve varlık
finansmanı fonlarını
temsilen
menkul kıymet ihracı ve bu ihraca konu teminatlarla
ilgili olarak düzenlenen makbuz ve kağıtlar."
"23.
İpotek finansmanı kuruluşları ile konut finansmanı
fonlarının kuruluş ve ipotekli sermaye piyasası
araçları, varlık teminatlı menkul kıymetler ve
varlık finansmanı fonlarını temsil eden menkul
kıymetlerin ihracı ve ihraca konu teminatlardan
kaynaklananlar dahil her türlü işlemleri ile ilgili
olarak düzenlenen ve damga vergisi bu kuruluşlar
veya fonlar tarafından ödenmesi gereken makbuz ve
kağıtlar.
24.
Toplu Konut İdaresi Başkanlığının menkul kıymet
ihracı ve ihraca konu teminatlardan kaynaklananlar
dahil her türlü işlemleri ile ilgili olarak
düzenlenen ve damga vergisi bu kuruluş tarafından
ödenmesi gereken makbuz ve kağıtlar."
MADDE 35
–
25/10/1984 tarihli ve 3065 sayılı Katma Değer
Vergisi Kanununun 17
nci
maddesinin (4) numaralı fıkrasına aşağıdaki bent
eklenmiştir.
"ş) 2499
sayılı Sermaye Piyasası Kanununun 38/A maddesinde
tanımlanan konut finansmanı amacıyla teminat
gösterilen veya ipotek konulan konutun, konut
finansman kuruluşları, Toplu Konut İdaresi
Başkanlığı,
ipotek
finansmanı kuruluşları
ya
da
üçüncü
kişilere teslimi (müzayede mahallinde yapılan
satışlar dahil) ile bu şekilde alınan konutun, konut
finansman kuruluşları, Toplu Konut İdaresi
Başkanlığı veya ipotek finansmanı kuruluşları
tarafından teslimi (müzayede mahallinde yapılan
satışı dahil)."
MADDE 36
–
Bu Kanun yayımı tarihinde yürürlüğe girer.
MADDE 37
–
Bu Kanun hükümlerini Bakanlar Kurulu yürütür.
5/3/2007
|